Maneto(-sambu)
Dactylorhiza sambucina
Orchidaceae
Noms en français : Orchis à odeur de sureau, Orchis sureau.
Descripcioun :Aquesto maneto qu'a un pau l'óudour dóu sambu, trachis dins li pelouso, prado e bos clar de mountagno. N'i'a dos meno, uno di flour jauno picoutado, coume aquelo presentado à man gaucho, e uno di flour roujo-pourpro, mens coumuno (à man drecho). Se recounèis peréu à si làrgi fueio pas tacado que soun quàsi tóuti à la baso.
Usanço :Couneissèn pas d'usanço particuliero pèr aquelo planto. Escriéure au site se n'en sabès mai.
Port : Erbo
Taio : 10 à 30 cm
Fueio : costo paralèlo
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Dactylorhiza
Famiho : Orchidaceae
Ordre : Aspargales
Coulour de la flour :
Jauno
Petalo : irreguliero
Ø (o loungour) flour : 17 à 20 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 300 à 2400 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Pelouso
- Prado umido
- Bos clar
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Éuropenco
Ref. sc. : Dactylorhiza sambucina (L.) Soó, 1962
Agufié(-roso)
Rosa dumalis
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Nom en français : Églantier commun.
Descripcioun :Aquel agufié, Rosa dumalis, trachis dins li relarg mountagnous e roucaious. Douno d'èr à Rosa canina, mai èi bèn mens coumun. Èi mai rabasset, emé de fueio souvènt verdalo e de flour pus acoulourido, roso vivo. La diferènci founso èi de vèire dóu coustat de l'ourifice calicinau qu'èi mai grand (>1/4 de la larjour, vèire la fotò). Aquel agufié-roso, presenta aqui èi Rosa dumalis s.s. (sènso glando sus lou pecou, dènt di fueioun coumpausado e sènso péu souto li fueio).
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 1 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 30 à 50 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 1800 m
Aparado : Noun
Mai à jun
Liò : Roucaio
- Espinas
- Tepiero seco
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Éurasiatico-Cèntre-Ouèst
Ref. sc. : Rosa dumalis Bechst., 1810